24 tydzień ciąży ułożenie dziecka
12. tydzień ciąży – rozwój dziecka. W ciągu ostatnich trzech tygodni dziecko podwoiło swoją wielkość. W 12. tygodniu ciąży mierzy około 6,3 cm, a waży 14 gramów – jest to wielkość dużej śliwki. W 12. tygodniu ciąży powieki malucha są już uformowane i się zamykają. W takim stanie zostają aż do drugiego trymestru
Co tydzień jego masa ciała wzrasta o ok. 90 g, co przygotowuje go do przeżycia poza łonem matki – nawet jeśli poród byłby rozpoczęty przed terminem. Ruchy dziecka w 24 tygodniu ciąży – jak często? W 24 tygodniu ciąży dziecko gwałtownie się powiększa, co sprawia, że macica zaczyna się kurczyć.
27. tydzień ciąży — rozwój, ruchy i ułożenie dziecka. Dziecko jest coraz większe, a co za tym idzie, ma coraz mniej miejsca w macicy. Możemy odczuwać to podczas codziennego funkcjonowania poprzez coraz silniejsze ruchy i kopnięcia. Maluch rozpycha się, aby wygodnie się ułożyć.
Jeśli chodzi o badania, które lekarz może zalecić w 5. tygodniu ciąży, należą do nich morfologia krwi, badanie grupy krwi i Rh, badanie stężenia glukozy we krwi na czczo, a do tego badania w kierunku kiły, toksoplazmozy i różyczki. Do tego wskazane jest wykonanie badania ogólnego moczu, cytologii oraz udanie się na konsultację
W sytuacji, kiedy podejrzewasz, że dziecko połknęło kapsułkę do zmywarki, jak najszybciej skontaktuj się z lekarzem. Miej również pod ręką opakowanie po tabletkach, gdyż lekarz lub dyspozytor może zapytać Cię o skład przyjętych chemikaliów. W oparciu o otrzymane informacje zostaniesz poinstruowana o dalszych koniecznych krokach.
Sie Sucht Ihn Für Kinderwunsch Berlin. Dwudziesty piąty tydzień ciąży to już połowa 6. miesiąca. Dziecko intensywnie rusza się wewnątrz macicy, a jego ruchy można czasem zaobserwować na powierzchni brzucha. Jednocześnie ciało malucha zdążyło już nabrać właściwych proporcji oraz w dalszym ciągu szybko rośnie, podobnie jak brzuch przyszłej mamy. Jakie dolegliwości mogą wystąpić na tym etapie ciąży? Jak wygląda ułożenie dziecka? O jakie badania zadbać? Spis treści: Dziecko w 25. tygodniu ciąży Zmiany w ciele kobiety Z jakimi dolegliwościami boryka sięprzyszła mama? Zadbaj o swoje zdrowie w okresie ciąży Dziecko w 25. tygodniu ciąży Dziecko rozwija się w bardzo szybkim tempie. Dotyczy to zarówno zwiększenia jego długości, jak i wagi. Maluch może mierzyć około 30–31 centymetrów (z nóżkami, które trzyma przygięte) i ważyć maksymalnie 700 gramów. Jego proporcje w coraz większym stopniu zaczynają przypominać te u dorosłego człowieka, z tym że główka w dalszym ciągu pozostaje nieco większa. Skóra przestaje być półprzezroczysta i nabiera różowego koloru. Pod nią zaczyna się rozwijać tkanka tłuszczowa, a także mięśnie i kości, których zadaniem jest odpowiednie przygotowanie dziecka do prawidłowego funkcjonowania poza organizmem matki. DDziecko w tym okresie wyraźniej poznaje otaczający je świat. Kostki w jego uszach ulegają utwardzeniu, dzięki czemu zaczyna słyszeć. Częściej dotyka także ścian macicy lub pępowiny. Tym samym jego obecność jest teraz bardziej wyczuwalna przez matkę. Dziecko w tym okresie wyraźniej poznaje otaczający je świat. Kostki w jego uszach ulegają utwardzeniu, dzięki czemu zaczyna słyszeć. Częściej dotyka także ścian macicy lub pępowiny. Tym samym jego obecność jest teraz bardziej wyczuwalna przez matkę. Waga dziecka w dalszym ciągu rośnie. Rozwija się również jego sprawność fizyczna i świadomość otaczającego świata. Jeśli kobieta jest w ciąży mnogiej, bliźniaki mogą zacząć się dotykać oraz wchodzić we wzajemne interakcje. Zmiany w ciele kobiety Dwudziesty piąty tydzień ciąży oznacza sporo nowych doznań także dla kobiety, której ciało nieustannie się zmienia. Szybkie zwiększanie się rozmiarów dziecka oraz łożyska oraz zwiększająca się ilość płynu owodniowego sprawiają, że macica osiąga wielkość porównywalną do piłki do siatkówki. Brzuch staje się coraz większy, przez co utrudnia poruszanie się i powoduje znaczne rozciąganie skóry, co w konsekwencji może objawiać się swędzeniem. U niektórych kobiet pojawiają się rozstępy. Dodatkowo zwężają się drogi oddechowe z powodu obrzęku błon śluzowych. Zwiększa się też ilość tłuszczu w organizmie i pojawia się ucisk na przeponie. To wszystko powoduje, że kobieta może zacząć w nocy chrapać. Z jakimi dolegliwościami boryka się przyszła mama? Lista kobiecych dolegliwości może być dość długa. Dwudziesty piąty tydzień ciąży jest bowiem czasem, podczas którego kobiecy organizm pracuje na bardzo wysokich obrotach. Przyszłe mamy uskarżają się wówczas na zmęczenie i ogólne obniżenie nastroju. Jednocześnie kobietom mogą towarzyszyć także takie dolegliwości, jak: bezsenność, bóle w pachwinach, wzdęcia zaparcia, hemoroidy, zgaga, bóle głowy. Dwudziesty piąty tydzień ciąży jest też okresem, w którym macica trenuje skurcze. W rezultacie mogą się pojawić delikatne skurcze przepowiadające, zwane skurczami Braxtona-Hicksa. Zaburzenia równowagi elektrolitowej oraz gorsze krążenie krwi w mięśniach prowadzą do skurczów mięśni łydek i stóp. Dla poprawy własnego samopoczucia oraz w celu zapobiegania niektórym dolegliwościom zaleca się wprowadzenie w życie więcej aktywności fizycznej. Pomocne mogą okazać się również ćwiczenia mięśni Kegla i dna miednicy. Zadbaj o swoje zdrowie w okresie ciąży W dalszym ciągu należy dołożyć wszelkich starań, aby odpowiednio zadbać o swoje zdrowie. Dotyczy to zbilansowanej diety, stosowania odpowiedniej suplementacji, aktywności fizycznej, a także obowiązkowych w tym okresie badań. Podstawową kwestią jest wykonanie kontrolnego badania USG, które pozwala wykluczyć ewentualne nieprawidłowości związane z rozwojem ciąży. Lekarz może również zalecić badanie ogólne moczu, a także regularną kontrolę wzrostu wagi i mierzenie ciśnienia. Dodatkowo, w przypadku stwierdzonych wskazań, można zbadać pH wydzieliny pochwowej, obecność przeciwciał odpornościowych (anty-Rh), przeciwciał anty-HIV i cytologię. Istotną rolę odgrywają także witaminy dla ciężarnych. W przypadku niedoborów zaleca się suplementy dla kobiet w ciąży, zawierające kwas DHA. Do takich preparatów zalicza się między innymi suplement diety MamaDHA Premium+. Produkt zawiera kwas dokozaheksaenowy, eikozapentaenowy i foliowy oraz witaminę D, olej rybi i jod. Suplementacja DHA wspomaga prawidłowy rozwój mózgu oraz oczu płodu (korzystne działanie występuje w przypadku spożywania 200 mg DHA dziennie ponad zalecane dzienne spożycie kwasów tłuszczowych omega-3 dla dorosłych, tj. 250 mg DHA i EPA). Z klei zawarte w preparacie foliany wspierają prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego. Natomiast jod pomaga w produkcji hormonów tarczycy, jej prawidłowym funkcjonowaniu oraz zachowaniu funkcji poznawczych. Magnez wspiera utrzymanie odpowiedniego stanu kości i funkcjonowanie układu nerwowego. Na podstawie: link, dostęp dostęp Hamulka, Ocena spożycia witamin i składników mineralnych z suplementami diety przez kobiety w ciąży, Roczniki Państwowego Zakładu Higieny, Warszawa 2010, online link, dostęp Torbé, Ocena wiedzy kobiet ciężarnych na temat aktywności fizycznej w ciąży, Klinika Położnictwa i Ginekologii PUM, Szczecin 2014, online link, dostęp
V naszym kalendarzu możesz się dowiedzieć, jakie badania i kiedy czekają cię w ciąży, kiedy pójdziesz na urlop macierzyński i kiedy będą mieć miejsce inne wydarzenia związane z terminu Data Zapamiętaj datę5-6 tydzień ciąży (4+1 do 6+0)Domowy test ciążowy6-8 tydzień ciąży (5+1 do 8+0)Pierwsze badanie w ciąży – badanie ultrasonograficzne w celu potwierdzenia ciąży, czynność serca płodu, ułożenie płoduBadania vykonywane przy każdej wizycie – pomiar ciśnienia, pomiar masy ciała, badanie moczu, badanie ginekologiczne, ocena pH wydzieliny pochwowej8-10 tydzień ciąży (7+1 do 10+0)Badanie krwi – morfologia krwi, grupa krwi i Rh, cukier na czczo, przeciwciała anty-Rh, HIV, toksoplazmozy, różyczki, badanie na kiłęBadanie cytologiczne, badanie piersiBadanie stomatologiczne11-14 tydzień ciąży (10+1 do 14+0)Badanie ultrasonograficzne – pomiar płodu, czynność serca płoduBadanie wrodzonych wad rozwojowych – pierwsze pobranie krwi (test PAPP-A i potrójny HCG), następnie badanie USG (pomiar przezierności karkowej i pomiar kości nosowej)15-20 tydzień ciąży (14+1 do 20+0)Badanie krwi – morfologia krwi, przeciwciała anty-Rh, żółtaczki zakaźnej, HBsBadanie ultrasonograficzne – pomiar płodu, czynność serca płoduBadanie położnicze – wysokość dna macicy – od teraz przy każdej wizycie18-22 tydzień ciąży (17+1 až 22+0)Pierwsze ruchy dziecka20-24 tydzień ciąży (19+1 do 24+0)Badanie ultrasonograficzne – pomiar płodu, ilość płynu owodniowego, umiejscowienie łożyska, czynność serca płoduBadanie krwi – przeciwciała toksoplazmozy24-28 tydzień ciąży (23+1 do 28+0)Test obciążenia glukozą28 tydzień ciąży (27+1 do 28+0)Zastrzyk immunologiczny na konflikt serologiczny wszystkim ciężarnym kobietom z ujemnym Rh28-32 tydzień ciąży (27+1 až 32+0)Badanie krwi – morfologia krwi, przeciwciała anty-RhBadanie ultrasonograficzne – pomiar płodu, ilość płynu owodniowego, umiejscowienie łożyska, czynność serca płodu34-36 tydzień ciąży (34+0 do 36+0)Przejście na urlop macierzyński35-38 tydzień ciąży (34+1 do 38+0)Badanie ultrasonograficzne – pomiar płodu, ilość płynu owodniowego, umiejscowienie łożyska, czynność serca płodu, tętno płodu, ruchliwość płoduBadanie krwi – morfologia krwi, przeciwciała anty-Rh, toksoplazmozy, badanie na kiłęBadanie piersi36 tydzień ciąży (35+1 do 36+0)Odpowiedni czas na przygotowanie torby do szpitala38-39 tydzień ciąży (37+1 do 39+0)Badanie ultrasonograficzne – pomiar przepływu przez pępowinę, ilość płynu owodniowego, stan łożyska, czynność serca płodu, tętno płodu38-42 tydzień ciąży (37+1 do 42+0)Badanie kardiotokograficzne39-42 tydzień ciąży (38+1 do 42+0)Poród terminowyWizyty zwykle powtarzane są co cztery tygodnie, w ostatnim miesiącu ciąży co 2 tygodnie. W przypadku jakichkolwiek niepokojących sygnałów lekarz może zaproponować częstsze wizyty i dokładniejszą swoją ciążę dzień po dniu w naszym kalkulatorze ciąży. Jaki jest prawidlowy przyrost wagi w tym tygodniu ciąży? Sprawdź v naszym kalkulatorze wagi w ciąży.
24. tydzień ciąży: Rozwój Twojego dzieckaSkóra twojego dziecka jest teraz tak cienka, że widać przez nią naczynia krwionośne, kości i narządy. Skóra będzie stawała się grubsza w miarę upływu kolejnych miesięcy, aż zrobi się tak nieprzejrzysta, jak skóra. Skóra Twojego dziecka jest tak cienka, że widać przez nią naczynia krwionośne, kości i narządy. Skóra będzie stawała się grubsza w miarę upływu kolejnych miesięcy, aż zrobi się tak nieprzejrzysta, jak wzrokiem. Oczy Twojego dziecka w pełni rozwiną się do końca tego miesiąca. Chociaż tęczówka nie ma jeszcze pigmentacji, jej kolor pojawi się w ciągu kolejnych miesięcy. Jednak ostateczny odcień ustali się dopiero po tydzień ciąży: Twoje symptomyAlarm: przedwczesne rozwiązanie. Od tej chwili musisz uważać na oznaki przedwczesnego porodu. Najczęstszymi objawami są skurcze przypominające miesiączkę, zmiana w wydzielinie pochwowej, tępy ból w krzyżu, skurcze macicy, nacisk na miednicę (jak gdyby dziecko naciskało na nią) lub wyciek bądź wypływ płynu z pochwy. Zwracaj uwagę na to, co mówi Twoje ciało; jeżeli te symptomy nie ustąpią, zadzwoń niezwłocznie do swojego lekarza. Płyn wypływający z pochwy wymaga natychmiastowej reakcji ze strony wiesz, że…? Twarz Twojego dziecka jest niemalże w pełni ukształtowana i w badaniu USG możesz być w stanie stwierdzić, do kogo jest podobne! Pomimo że powieki są całkowicie zamknięte, do końca tego tygodnia oczy Malucha w pełni się rozwiną, łącznie z wskazówka dla mam: Jeśli czujesz się zmęczona, osłabiona, nie możesz złapać oddechu lub przytrafiają Ci się omdlenia, możesz cierpieć na anemię. Koniecznie włącz do diety artykuły bogate w żelazo, np. wątróbkę lub czerwone mięso; żółtą, czerwoną, zieloną lub brązową soczewicę; zieleninę w liściach, np. szpinak, kapustę liściastą i jarmuż. Twój zestaw witamin prenatalnych też może zawierać chcesz otrzymywać e-maile z informacjami, co Cię czeka w nadchodzących tygodniach ciąży? Nie przegap żadnych przydatnych wskazówek dotyczących Twojego dziecka – zarejestruj się tutaj już tydzień ciąży: Your ChecklistZapoznaj się z oznakami przedwczesnego zaobserwujesz u siebie jakiekolwiek upławy, natychmiast zasięgnij porady z partnerem o Waszych nowych rolach i o tym, jak rodzicielstwo wpłynie na Wasz się, żeby otrzymywać cotygodniowe porady od:Twój adres e-mail
O ułożeniu miednicowym dziecka w brzuchu ciężarnej mówimy, gdy maluch przyjmuje pozycję główką do góry, a pośladkami do dołu [1] [2]. Czy ułożenie dziecka miednicowo jest niebezpieczne? Po czym poznać, jaka pozycję przyjął maluch? Czym może być spowodowane położenie miednicowe w 35. tygodniu ciąży? Podpowiadamy. Spis treści: 1. Ułożenie miednicowe dziecka – na czym polega? 2. Ułożenie dziecka miednicowo – czy zdarza się często? 3. Ułożenie miednicowe dziecka – rodzaje 4. Ułożenie pośladkowe a ruchy dziecka 5. Położenie pośladkowe w 30. tygodniu ciąży – czy wymaga interwencji ze strony lekarza? 6. Położenie miednicowe – 32 tydzień – czy jest częste? 7. Położenie miednicowe w 33 tygodniu ciąży – co robić? 8. Położenie miednicowe – ćwiczenia 9. Położenie miednicowe – jak spać? 10. Położenie miednicowe – początek porodu 11. Położenie miednicowe dziecka 34 tydzień ciąży, położenie pośladkowe w 35 tygodniu ciąży – możliwe przyczyny Ułożenie miednicowe dziecka – na czym polega? Ułożenie dziecka miednicowo to jedna z kilku pozycji, jaką może przybrać maluch przed porodem. Większość dzieci przyjmuje pod koniec ciąży położenie podłużne główkowe, czyli główką do dołu – jest to optymalna pozycja do porodu [1]. Natomiast inne możliwe opcje to [1]: • ułożenie miednicowe dziecka (pośladkami do dołu), • położenie poprzeczne (długa oś płodu przebiega pod kątem prostym w stosunku do długiej osi matki). • położenie skośne (nietypowe odchyleniu osi ciała dziecka od pionu) Ostateczna pozycja do porodu jest przyjmowana w III trymestrze ciąży, pomiędzy 32. a 34. tygodniem ciąży [1]. Zatem ułożenie miednicowe w 25. tygodniu ciąży ani nawet ułożenie miednicowe w 29. tygodniu nie powinno stanowić powodu do niepokoju. Dziecko ma jeszcze dużo czasu, aby przyjąć prawidłową pozycję. Ułożenie dziecka miednicowo – czy zdarza się często? Ułożenie miednicowe dziecka dotyczy niewielkiego odsetka dzieci. Szacuje się, że taka pozycja zdarza się u około 3-4% wszystkich ciąż donoszonych [3]. Konsekwencje zależą od etapu ciąży — podczas gdy położenie miednicowe w 25. tygodniu nie wiąże się z żadnym niebezpieczeństwem, położenie miednicowe w 34. tygodniu ciąży lub położenie miednicowe w 36. tygodniu może już wymagać interwencji lekarza. Zobacz również: Wynik testu NIPT a zdrowe dziecko – jak interpretować rezultat badania NIPT? Ułożenie miednicowe dziecka – rodzaje Ułożenie dziecka miednicowo dzieli się na kilka rodzajów. Dziecko może przyjąć [4]: • położenie miednicowe zupełne, z obiema stopami blisko kanału rodnego, • położenie miednicowe niezupełne, z jedną nóżką zgiętą, a drugą wyprostowaną, • położenie miednicowe pośladkowe, z dwoma nogami wyprostowanymi i stopkami przy twarzy. Zobacz również: USG 8 tydzień – jak wygląda i co potrafi dziecko w 8 tygodniu ciąży? Ułożenie pośladkowe a ruchy dziecka Po czym poznać ułożenie miednicowe? Gdzie kopie dziecko, które przyjęło w brzuchu mamy taką pozycję? Charakterystyczne oznaki to [5]: • odczuwanie ruchów dziecka przez mamę jako silne bóle podbrzusza oraz żeber, • odczuwanie czkawki dziecka w górnej części brzucha. Jak jeszcze można rozpoznać położenie podłużne miednicowe? Postawa dziecka jest widoczna podczas badania USG III trymestru [5]. Położenie pośladkowe w 30. tygodniu ciąży – czy wymaga interwencji ze strony lekarza? Położenie pośladkowe w 30. tygodniu ciąży nie wymaga interwencji ze strony lekarza. Maluch ma jeszcze dużo czasu, aby przybrać prawidłową pozycję. Nie należy stawać na głowie, próbować przesuwać malucha rękami czy też przykładać do brzucha zimnych okładów. Tego typu metody mogą przynieść więcej szkody niż pożytku. Położenie miednicowe – 32 tydzień – czy jest częste? Położenie pośladkowe w 32. tygodniu ciąży zdarza się rzadko, u około 10% dzieci [6]. Możliwe przyczyny ułożenia miednicowego w 32. tygodniu ciąży to [6]: • ciąża mnoga, • małowodzie, • nietypowy kształt główki dziecka, np. wynikający z hipotrofii, • nietypowy kształt miednicy kobiety, np. wynikający z przebytego wcześniej urazu, • zbyt krótka pępowina. Jeśli lekarz stwierdził położenie pośladkowe w 32. tygodniu ciąży, należy uzbroić się w cierpliwość. W większości przypadków dziecko jest zdrowe i przyczyna nieprawidłowego położenia płodu w ciąży pozostaje nieznana, natomiast około 1/2 dzieci z ułożeniem miednicowym przyjmuje prawidłową pozycję do porodu przed upływem 34. tygodnia ciąży [6]. Położenie miednicowe w 33 tygodniu ciąży – co robić? Jeśli mija 32. tydzień ciąży, a badanie USG nadal wskazuje na ułożenie dziecka miednicowo, lekarz może zalecić ciężarnej wykonywanie ćwiczeń, które ułatwią maluchowi przybranie odpowiedniej pozycji. Położenie miednicowe – ćwiczenia Przykładowe ćwiczenia na położenie miednicowe dziecka to tzw. spinning babies [7]. Trening ma na celu zwiększenie przestrzeni dla dziecka w macicy i kanale rodnym, tak aby mogło się ono obrócić. Innym sposobem są ćwiczenia w basenie – spokojne pływanie oraz robienie przysiadów w wodzie – stan nieważkości może się przyczynić do tego, że maluch przyjmie odpowiednią pozycję [8]. Położenie miednicowe – jak spać? Nie od dziś wiadomo, że najlepsza pozycja do spania w ciąży to ułożenie na lewym boku [9]. Taka pozycja, nie dość, że jest wygodna przy dużym brzuszku, to jeszcze zapewnia dobry przepływ krwi do łożyska. Wiele ciężarnych zastanawia się jednak, czy poprzez odpowiednia pozycje do snu można wpłynąć na położenie płodu w ciąży i np. zachęcić dziecko do odwrócenia się z ułożenia miednicowego do ułożenia główkowego. Opinie ekspertów na ten temat są zgodne. Gdy lekarz stwierdził położenie miednicowe w 32. tygodniu ciąży lub na innym etapie stanu błogosławionego, można pomóc maluchowi przybrać odpowiednią pozycję poprzez spanie na boku z poduszką ciążową umieszczoną pomiędzy kolanami i kostkami, z jak największą częścią nogi na poduszkach [9]. Natomiast należy unikać spania na plecach [10]. Położenie miednicowe – początek porodu W przypadku ułożenia miednicowego dziecka podczas porodu naturalnego może dojść do różnego rodzaju groźnych powikłań. Należą do nich np. [5]: • niedotlenienie, • utknięcie główki dziecka w kanale rodnym, • urazy barków, • urazy główki. Z tego powodu położenie miednicowe w 35 tygodniu ciąży stanowi wskazanie do cesarskiego ciecia, bez względu na to, czy mamy do czynienia z położeniem miednicowym zupełnym, niezupełnym czy też pośladkowym [1]. Poród siłami natury jest możliwy jedynie w wyjątkowych sytuacjach, gdy [11]: • ciąża przebiegała bez powikłań, • dziecko jest w dobrej kondycji, • dziecko waży 2,5-3,5 kg, • kobieta ma prawidłowo zbudowaną miednicę, • kobieta nie jest pierworódką, • dziecko ułożyło się w pozycji miednicowej zupełnej. Poród, podczas którego dziecko znajduje się w położeniu podłużnym miednicowym, jest nazywany inaczej porodem pośladkowym. Charakterystyczne dla niego jest przyjście na świat nóżkami do przodu, a nie główką, jak to ma miejsce w tradycyjnym porodzie [12] Położenie miednicowe dziecka 34 tydzień ciąży, położenie pośladkowe w 35 tygodniu ciąży – możliwe przyczyny W sytuacji, gdy zostało już niewiele czasu do porodu, a dziecko nadal się nie obróciło, możliwe przyczyny to [2] [13]: • nieprawidłowa ilość wód płodowych, • nieprawidłowa budowy macicy mamy, • wady rozwojowe u dziecka, • zbyt krótka pępowina. Nieprawidłowa pozycja dziecka na późnym etapie ciąży może zwiastować również poród przedwczesny [2] [13]. Źródła: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. Zobacz również: USG 8 tydzień – jak wygląda i co potrafi dziecko w 8 tygodniu ciąży? Data publikacji: 24/05/2022, Data aktualizacji: 21/07/2022
Dwudziesty czwarty tydzień oznacza półrocze ciąży – coraz bliżej do trzeciego trymestru i samego rozwiązania. Waga dziecka dochodzi już do 700 g. Ma ono coraz większą świadomość, ponieważ intensywnie rozwija się jego układ nerwowy. U matki natomiast rośnie przede wszystkim apetyt. Dwudziesty czwarty tydzień ciąży to okres, w którym nie ustępują zmienne nastroje i problemy z bezsennością, a ból pleców i więzadeł staje się coraz silniejszy. Pojawia się natomiast większy apetyt – czasem ma wręcz postać "wilczego głodu", czyli kobieta ma ochotę spożyć wszystko, co tylko jest możliwe. Stan ten jest spowodowany rozwijaniem się płodu, który przybiera na wadze nawet kilkadziesiąt gramów dziennie. Apetyt spowodowany jest zarówno potrzebami matki, jak i coraz bardziej złożonego organizmu dziecka. Pozytywną zmianą jest na pewno duże zagęszczenie włosów. Niestety jest też i kiepska wiadomość – po porodzie mogą zacząć obficie wypadać. To jednak naturalne i nie należy myśleć, że coś złego dzieje się ze skórą głowy czy też samymi włosami. Waga w stosunku do tej, jaką miała kobieta przed zajściem w ciążę, powinna wynosić ok. 5-6 kg więcej. W dwudziestym czwartym tygodniu płód ma już wagę dochodzącą do 700 g. Proporcje ciała zaczynają się wyrównywać, szykując do przyjęcia ostatecznego kształtu. W tym czasie narządy wewnętrzne dojrzewają, a w płucach wytwarzają się oskrzeliki. Służą one po urodzeniu do pośredniczenia w wymianie gazowej. Dziecko zaczyna szybciej oddychać. Rozwinięty jest błędnik, dzięki czemu dziecko może już określić swoje położenie oraz przesuwać się świadomie. Sypia mniej niż w poprzednim tygodniu – pojawia się nowy rytm dobowy jego aktywności oraz wypoczynku. Można go zanotować – jest duże prawdopodobieństwo, że nie ulegnie zmianie nawet przez pierwszych kilka tygodni po porodzie. W tym tygodniu ciąży należy przeprowadzić ważne badanie – DTTG. Jest to doustny test na tolerancję glukozy. Służy wykryciu potencjalnej cukrzycy ciążowej będącej przejściową formą hiperglikemii. Nie jest to powszechne zjawisko – spotyka od 2-5 proc. kobiet. Im wcześniej wykryte, tym łatwiejsze do zneutralizowania. Jeśli pojawi się uczucie drętwienia dłoni, palców lub nadgarstka, jest objawem zespołu cieśni nadgarstka wywołanego przez uciskanie nerwów przegubu. Może pomóc rozciąganie oraz potrząsanie dłonią. Zespół cieśni może utrzymywać się do końca ciąży. Należy uważać na gwałtowne ruchy – nagłe wstawanie czy podnoszenie może wywołać zawroty głowy. W takiej sytuacji należy natychmiast odpocząć, dopóki nie ustąpią. Zalecane są regularne ćwiczenia, zwłaszcza wzmacniające mięśnie brzucha. W przypadku kobiet, które nosiły przed ciążą okulary, a teraz doświadczają problemów ze wzrokiem, zalecane jest jak najszybsze badanie okulistyczne. W większości przypadków problemy powinny zniknąć krótko po porodzie. Należy pamiętać o utrzymywaniu odpowiedniej diety oraz pić większe ilości wody, aby zachować prawidłowe nawodnienie organizmu.
24 tydzień ciąży ułożenie dziecka
